26 maart 2025

Christa Compas: ‘Het is een ‘feel-good’ fonds!’

Terugblik op twaalf jaar Jeugdfonds  

Meer dan twaalf jaar was Christa Compas betrokken bij het Jeugdfonds Sport & Cultuur. In december 2024 trad ze af als lid van de Raad van Toezicht. Als ze terugblikt, komt met name een gevoel van daadkracht en positiviteit boven. Het Jeugdfonds is in haar ogen een echt ‘feel-good’ fonds: vind maar eens iemand die sportende en zingende kinderen níet leuk vindt.  

Van een dubbeltje een kwartje maken

Compas is een kind van de jaren ’70. Het motto van toen? Voortuitgang is mogelijk, je moet altijd blijven proberen om een dubbeltje in een kwartje te veranderen. Door mogelijkheden te creëren én te benutten. “Zo heb ik het altijd ervaren, ik geloof er heilig in dat dat óók mogelijk is voor de huidige generatie kinderen – ongeacht hun thuissituatie moeten zij mogelijkheden krijgen om mee te doen,” aldus Compas.

Voetbaltas in plaats van diagnose Toen ze in 2013 met het Jeugdfonds in aanraking kwam, werkte ze bij een onderwijsadviesbureau in Amsterdam. Het bureau stuurde schoolmaatschappelijk werkers, experts op het gebied van lezen en rekenen en ook psychologen naar de scholen om testjes te doen met kinderen. “Daar rolden dan rapporten uit en kinderen kregen een ‘stempel’. Ik begon me steeds vaker af te vragen: wat heb je dan aan zo’n onderzoeksrapport en een diagnose? Zijn (sommige) kinderen niet meer gebaat bij positieve ervaringen en concrete activiteiten. Kunnen we ze niet beter faciliteren in sport bijvoorbeeld? Hop een voetbaltas mee, schoenen aan en meedraaien in een team. Zouden ze daar niet veel meer van opknappen? Het was toeval dat ik gewezen werd op het bestaan van het Jeugdfonds.”

Ze was ontzettend gecharmeerd van de relatieve simpliciteit van de organisatie. Het welzijn en de ontwikkeling van kinderen verbeteren door ze eenvoudigweg te laten deelnemen aan sport (sport en cultuur waren toen nog twee gescheiden fondsen, red.).

Sport vormt karakter

“Sport is zoveel meer dan een balletje trappen of een doelpunt scoren. Dat heb ik ook bij mijn twee kinderen gezien. Het is leren omgaan met tegenslag, op tijd komen, discipline kweken (je gaat óók als je geen zin hebt), ergens bij horen, verantwoordelijkheidsgevoel ervaren en doorzetten – het vormt karakter. Daarnaast kom je op een sportclub vaak uit je sociale bubbel. En dat verrijkt je leven.” Ze voegt nog toe dat het uiteraard belangrijk is om kinderen in deze tijden van op de bank hangen en obesitas in beweging te krijgen. Maar haar diepste motivatie om bij te dragen aan het fonds, die zit ‘m in de sociale en persoonlijke vaardigheden die sport oplevert.

Fonds waar iedereen van houdt

Volgens Compas vindt iedereen Nederlandse kinderen laten sporten, zingen en dansen een goed idee. Een fonds dat dit mogelijk maakt, is aaibaar. “Het is veel minder omstreden als bijvoorbeeld ontwikkelingshulp. Het Jeugdfonds is echt een enorm ‘feel-good’ fonds. Het is niet voor niets dat sporthelden als Marianne Vos graag aanhaken als ambassadeur. Mij gaf het ook altijd een positief gevoel.”

“Het is ook een bescheiden fonds. We fixen het gewoon en hoeven daarmee niet de hele tijd op tv ofzo. Activiteiten zijn vaak lokaal en de kinderen zijn altijd het hoofddoel – niet het fonds of de bestuurders ervan. Aaibaar én bescheiden blijven, daarin schuilt voor mij de kracht van het Jeugdfonds.” Deze ‘simpele’ formule heeft geleid tot de ondersteuning van meer dan 80.000 Nederlandse kinderen per jaar. “Geweldig toch?”

Mooiste herinnering

Als ze één herinnering moet terughalen die er in al die jaren bovenuit sprong, dan is dat de start van de Tour de France in Utrecht in 2015. “Parallel aan de startetappe had het Jeugdfonds óók een startetappe georganiseerd. Maar dan voor kinderen. Van Utrecht naar Parijs. Fantastisch was dat! Ik fietste zelf niet mee hoor, ik ben niet zo sportief. Ik roei, maar de sportieve genen hebben mijn kinderen zéker niet van mij!” 

Christa Compas is programmamanager lerende aanpak bij de Realisatie-Eenheid, een delivery unit van het ministerie van OCW. Ze buigt zich momenteel over het hardnekkige lerarentekort. Van 2013 tot en met 2024 was ze betrokken bij het Jeugdfonds Sport & Cultuur. Eerst als bestuurslid en later als lid van de Raad van Toezicht.  

>> Meer informatie over onze Raad van Toezicht