‘Ieder kind zou in zijn of haar leven met cultuur in aanraking moeten kunnen komen. Cultuur verrijkt je leven en dat gun ik iedereen!’ Carla van der Veen is samen met haar compagnon Jan Klijn en team verantwoordelijk voor Theaters in Nederland, een platform dat het lokale aanbod in de Nederlandse theaters in de schijnwerpers zet. ‘Een website, een theaterkrant, een rijdende promotour, aandacht op de socials. We doen alles om volle zalen te genereren! En daarmee sponsoren we het Jeugdfonds Sport & Cultuur. Een win-win als je het mij vraagt.’

Vijftien jaar geleden zag de website Theaters in Nederland het licht. ‘Wij voelden dat er behoefte was aan een site waar je per stad of provincie het aanbod in de lokale theaters kon bekijken. De bezoeker kan per stad zoeken naar een mooie voorstelling. Niet meer surfen langs verschillende sites van verschillende theaters, maar alle informatie geclusterd. Met als doel volle zalen, een bloeiend en levendig theatercircuit en een lage drempel voor de bezoeker om informatie te vinden’, vertelt Carla. Alle Nederlandse theaters delen inmiddels hun programma en de site is aangevuld met recensies, informatie van producenten en nieuws over de sector. ‘Ook verspreiden we zeer regelmatig een nieuwsbrief aan 15.000 abonnees. Inmiddels maken we ook een lokale theaterkrant die per stad gevuld is met relevante informatie. En we laten in verschillende steden iedere zaterdag een grote LED wagen rijden ter promotie van de theaters. Zij plaatsen er content op, om vollere zalen te promoten en wij promoten hiermee tegelijkertijd Jeugdfonds Sport & Cultuur.’

Het doet iets met je

Carla heeft liefde voor theater. ‘Ja natuurlijk! Cultuur in Nederland gaat me aan mijn hart. Er is zoveel te zien, te doen en te beleven in de zalen. Er zijn inspirerende voorstellingen, ontroerende, ontspannende en grappige momenten in het theater. Je bent even in een andere wereld. En dat is mooi. Wat mij betreft zet cultuur je creatieve brein aan. Het doet iets met je. Dat kan muziek zijn, of dans of toneel of een andere uiting, maar het raakt iets aan. En juist voor kinderen is dat essentieel in de ontwikkeling. Daarom willen we ook zo graag dat alle kinderen in Nederland kennis kunnen maken met cultuur. Het bespelen van een instrument is een dure hobby. Ook een toneelclub of een dansstudio kan niet bestaan zonder contributie. Wij willen dus dat geld voor kinderen geen belemmering is om toch lid te worden en te ervaren wat dat met je doet. Je hoofd leegmaken, ontspannen, vrienden maken, een uitlaatklep hebben, omgaan met kinderen met dezelfde interesses, samen spelen; allemaal aspecten die een rol spelen. Het is echt een verrijking van je leven als je kennis kan maken met culturele uitingen. En dat gunnen we dus alle kinderen.’

Positieve inspiratie

Daarom doneert het platform Theaters in Nederland ook heel bewust aan het Jeugdfonds Sport & Cultuur. ‘Wij zochten een goed doel dat aansloot bij onze missie. Positieve inspiratie, cultuur op de kaart, volle zalen. Het Jeugdfonds maakt het mogelijk dat ieder kind daar kennis mee kan maken. En dat is, in onze ogen, heel waardevol. En juist in deze post-coronatijd is het weer ontsluiten van de wereld zo belangrijk. Wij zouden het wel van de daken willen schreeuwen: cultuur is broodnodig!’

Meer over Theaters in Nederland

Het Leerorkest is een innovatieve vorm van muziekeducatie waarbij alle kinderen de kans krijgen om op school, onder schooltijd, een muziekinstrument te leren bespelen en samen muziek te maken. Marco de Souza startte het Leerorkest in 2005 in de Amsterdamse Bijlmer. “Er kwamen veel te weinig kinderen uit de buurt op muziekles. Dat wilde ik veranderen.”

Marco de Sousa startte het Leerorkest toen hij directeur was van de muziekschool in de Bijlmer. “Ik zag al die kinderen in de buurt rondlopen. Er wonen zo’n 130 nationaliteiten in de Bijlmer. Veel kinderen uit de hoge flats om ons heen keken bij ons naar binnen maar liepen dan voorbij. Dat vond ik raar en wilde dat veranderen. In die periode heerste ook zo’n beetje de opvatting dat het geen zin had een kind uit de Bijlmer viool te leren spelen. Ik was daar boos over, ik kan geen enkele reden bedenken waarom kinderen uit onze buurt geen klassiek instrument zou kunnen bespelen.

Kinderen uit het welgestelde Amsterdam Zuid kwamen bij ons djembé spelen omdat we een goede docent hadden. Die konden kiezen welk instrument ze wilden bespelen. Kinderen uit de Bijlmer hadden die keuze niet. Ik wilde ze die kans geven. We zijn concerten op scholen gaan organiseren. De kinderen vonden het geweldig, een fagot met al die glimmende knoppen: dat is magisch. We zijn de scholen ingegaan met een bak instrumenten en de gedachte dat we les wilden geven aan álle kinderen.

Iedereen kan leren lezen en schrijven en dat geldt ook voor muziek. Bedenk goed, elk kind dat in Nederland opgroeit, komt in aanraking met klassieke muziekinstrumenten. Iedere Harry Potter of Disneyfilm zit vol symfonische muziek. Het is dus een misvatting dat kinderen uit andere culturen het niet van huis uit meekrijgen.”

Muziek als oase

Marco is zelf geboren en opgegroeid in Brazilië. “We waren aanvankelijk arm maar mijn ouders hadden zakelijk inzicht en hebben zich opgewerkt tot de middenklasse. Ze hielden van ons maar er was niet veel emotionele steun en ik voelde me behoorlijk ongelukkig. Toen ik een jaar of zes was, kwam mijn oudste broer thuis met een platenspeler en een klassieke plaat. Die muziek werd een oase voor me, het voerde me mee naar een andere wereld. Dankzij de muziek voelde ik me beschermd en veilig. Ik besloot muzikant te worden, iets waar mijn ouders tegen waren en waar ik niet in gesteund werd. Al heel jong ben ik gaan werken om muzieklessen te kunnen nemen, moest alles zelf doen. Ik weet dus wat het is om tegen de stroom in te gaan. En ik weet ook dat je daar gelukkig van kunt worden.”

Het Leerorkest is een begrip in Nederland en inmiddels ook op Curaçao, Aruba en Bonaire. Duizenden kinderen met verschillende culturele achtergronden weten dankzij het Leerorkest hoe bevrijdend het is naar muziek te luisteren en – nog belangrijker – samen muziek te maken. Is er thuis geen geld voor les? Wij betalen de lessen en de kinderen krijgen gratis een instrument van Stichting Instrumentendepot Leerorkest te leen.

Coronalessen

Tijdens de coronacrisis kregen de kinderen online muziekles. Dat had  een onverwacht en leerzaam bijeffect. Via de camera kregen de muziekdocenten letterlijk een inkijkje in de thuissituatie. “Het doel van het Leerorkest is kinderen gelukkiger te maken, niet alleen door ze een instrument te leren bespelen maar ook door een relatie met ze op te bouwen,” zegt Marco. “Via de online lessen kwamen we in de huiskamer. Doordat je meer van het kind ziet, wordt de relatie verdiept. En ouders zagen hoe hun kinderen les kregen. Veel gezinnen hebben geen computer en kinderen volgden de lessen bijvoorbeeld via de telefoon van de moeder. En vervolgens gaat moeder dan stofzuigen of zo, terwijl het kind les heeft. De les was onderdeel van de gewone gang van zaken in het gezin. We hebben ervan geleerd dat we de kinderen in iedere situatie bereiken, ze zijn het gewend te studeren in een omgeving die niet optimaal is.”

اقرأ المزيد

• عبر ‘Pak Aan!’ kunnen ouders gratis een instrument lenen bij het Instrumentendepot Leerorkest;
• المزيد عن دروس الموسيقى met hulp van het Jeugdfonds;
• Bekijk de website van het Leerorkest.

Foto: Greta Muis. Marco de Souza tussen leerlingen.

تشغل جوديث هيرملينك منصب منسقة في Sam&، وهي شراكة بين صندوق الشباب للرياضة والثقافة، ومؤسسة Leergeld، ومؤسسة Jarige Job، والصندوق الوطني لمساعدة الأطفال، منذ سبتمبر 2019. توفر Sam& للآباء والوسطاء سهولة الوصول إلى مجموعة واسعة من الخدمات للأطفال الذين يكبرون في أسر ذات دخل منخفض.

تعمل جوديث وزملاؤها الثلاثة بجد لإنشاء منصة واحدة وشفافة تُمكّن من تقديم الطلبات لمجموعة واسعة من الخدمات. تقول جوديث: "منذ مارس 2019، أصبحت Sam& مؤسسةً خيريةً، وهناك الكثير مما يحدث. نبني بوابةً إلكترونيةً، ونُعرّف العالم بوجودنا، بالإضافة إلى الشؤون القانونية والموارد البشرية، على سبيل المثال. كما أُجري مناقشاتٍ مع مختلف الجهات. هناك العديد من المنظمات المُشاركة في قضية فقر الأطفال: البلديات، والسياسات الوطنية، والمؤسسات، والمنظمات التطوعية. والجميع يسعى لإحداث فرق. يجب أن نكون منظمةً قويةً في هذا المجال - ليست كبيرةً، بل ناضجةً. إنه جهدٌ رياديٌّ نوعًا ما، مما يجعله ممتعًا للغاية."

ملموسة وواضحة

حظي فقر الأطفال باهتمام كبير في الصحافة مؤخرًا. من الواضح أنه موضوعٌ ساخن. جوديث: "غالبًا ما يكون أسلوب المقالات: 'كيف يُمكن أن يوجد فقر الأطفال في بلدٍ غنيٍّ مثل هولندا؟' هذا ما يُعجبني في المنظمات الأربع التابعة لـ Sam&: فهم يُقدمون شيئًا ملموسًا. إنها مساعدة عينية واضحة ومحددة. ولا، نحن لا نحل مشكلة فقر الأطفال. نحن نحاول أن نفعل شيئًا للأطفال، وأن نُحدث فرقًا في وضعٍ صعب، ونأمل أن يكون لذلك أثرٌ طويل الأمد. لنبسط الأمر. النمو ليس هدفًا، ولكن إذا كنتم ترغبون في توحيد الجهود، أعتقد أنه يجب عليكم إشراك المنظمات التي تعمل بنفس الطريقة."

نحن لا نحل مشكلة فقر الأطفال، بل نسعى جاهدين لمساعدة الأطفال، لنتجاوز هذه الظروف الصعبة.

منظور مختلف

قبل أن تبدأ جوديث العمل في "سام آند"، كانت تدير دار رونالد ماكدونالد في أوتريخت بمستشفى فيلهيلمينا للأطفال، وعملت في صندوق رونالد ماكدونالد للأطفال. "إنها منظمة يدعمها الجميع. يحتاج آباء الأطفال المصابين بأمراض خطيرة إلى أن يكونوا قريبين من أطفالهم؛ الجميع يتفق على ذلك. لم تكن هناك أي ردود فعل سلبية على الإطلاق. قد يكون هذا صعبًا في "سام آند". على وسائل التواصل الاجتماعي، تظهر أحيانًا تعليقات مثل "دعوا هؤلاء الناس يذهبون إلى العمل". الفقر قضية معقدة. إنها سلسلة من المشاكل التي يواجهها الناس، وأحيانًا يجب أن تكون قادرًا على رؤية الأمور من منظور شخص آخر. أعتبر من الطبيعي أن يمارس أطفالي الرياضة، ويذهبوا في رحلات مدرسية، وأن يمتلكوا دراجة جيدة. لكن ما هو طبيعي بالنسبة لي ليس بالضرورة طبيعيًا لشخص آخر. وخاصةً لشخص يمر بموقف صعب وقد فقد منظوره. لقد تعلمت ذلك من قبل. عملت في علاج الإدمان، حيث كان من الواضح جدًا أنه يجب عليك توخي الحذر في الحكم على شيء لا تعرف عنه الكثير."

تم إطلاق حملة سام

في 16 يناير 2020، حملة عامة انطلقت سام&. لحظةٌ فارقة. تقول جوديث: "إنه لأمرٌ مثير. يُمكن للآباء والوسطاء تقديم طلباتهم عبر البوابة، والتي نُحيلها بعد ذلك إلى المنظمات. وبطبيعة الحال، نريد معالجة هذه الطلبات بسرعة وكفاءة. معًا، نحن على استعدادٍ لمنح أكبر عددٍ ممكنٍ من الأطفال والشباب فرصة المشاركة".

في 5 سنوات

أين أريد أن أكون بعد خمس سنوات؟ ربما يكون حلمًا، ولكن سيكون من الرائع لو شعرت العائلات بالراحة عند التقديم وسارت عملية التقديم بسلاسة. وبالطبع، أن يكون هناك عدد أكبر من المنظمات التابعة لـ Sam&، وأن تُتاح لجميع الأطفال في هولندا فرصة المشاركة.

اقرأ المزيد عن سام&